دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
سر درد اولین علائم گرمازدگی
یکی از مشکلاتی که بسیاری از افراد هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید و دمای بالای هوا به خصوص در فصلهای گرم با آن مواجه میشوند، سردردهای ناشی از گرما (دهیدراتاسیون) است.
یکی از مشکلات شایع در ماه های گرم سال سردرد هایی است که با نام سردرد های تابستانی شناخته می شوند. سردرد های ناشی از گرما ممکن است مانند یک درد مبهم و کوبنده در اطراف شقیقهها یا پشت سر باشد.
با افزایش دما میزان شیوع این سردرد ها بیشتر میشود. بروز اینگونه سردرد ها میتواند دلایل گوناگون داشته باشد
یکی از مهمترین دلایل سردرد های تابستانی کمبود آب بدن می باشد.
در طول تابستان بدن ما مایعات زیادی را از طریق تعریق ایجاد شده بر اثر گرما از دست می دهد و بدن دچار کمبود آب میشود . کمبود آب در بدن باعث سردرد و شروع حملات میگرنی می شود.
در فصل تابستان و زمانی که دمای هوا بالا می رود، گرما باعث ترکیب هوا و آلودگی های شیمیایی میشود که این امر سبب تغییرات شیمیایی شده و گاز اوزون در هوا تولید می شود. بعضی از افراد به این گاز حساسیت شدید دارند و این حساسیت موجب ایجاد سردرد در دمای بالا خواهد شد.
از دلایل دیگر سردرد های تابستانی ، این است که با شروع فصل تابستان در برنامه روزانه افراد تغییراتی ایجاد می شود تا بتوانند با تغییرات فصلی سازگاری بیشتری پیدا کنند
تغییر در عادات غذایی، برنامه و وعده های غذایی و همچنین برنامه خواب که تمام این موارد با دچار شدن به سردرد ارتباطی مستقیم دارد.
افرادی که به بیماریهای زمینه ای مانند فشار خون بالا، آلرژی یا یک بیماری خودایمنی دچارند، باید در طول تابستان، محتاطتر باشند و پیشگیرانه عمل کنند. آلرژی یکی از علل رایج سردردهای تابستانی است.
گرما ممکن است باعث کاهش فشار خون شود که میتواند منجر به سردرد شود.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گرمای شدید میتواند به فشار گرمایی و در نهایت گرمازدگی منجر شود که یکی از علائم آن سردرد شدید است. فشار یا تنش گرمایی زمانی رخ میدهد که بدن نمیتواند خود را خنک کند و دمایش بالا میرود و این میتواند باعث از کار افتادن اعضای حیاتی بدن شود.
تغییرات در سبک زندگی، تغییر در نوع خوراکیها، نوشیدنیها و حتی تعداد وعدههای غذایی است. همه این تغییرات اگر مثبت باشند، در کاهش سردردهای تابستانی اثربخش خواهند بود.
اگر نکات لازم برای گذر از روزهای گرم تابستانی را بدانیم دچار سردردهای تابستانی، سردردهای میگرنی و سردردهای ناشی از گرمازدگی نخواهیم شد
همراه داشتن بطری پر از آب، استفاده از کلاه و عینک آفتابی برای محافظت دربرابر نور خورشید، قرار نگرفتن در محیط های گرم بهویژه در ساعتهای اوج گرما، پوشیدن لباسهای مناسب (گشاد و روشن) و استفاده از تهویه مناسب در محیط های داخلی نکات بسیار سادهای هستند که میتوان با رعایت آنها سالم ماند
دکتر عباس رحیمی جابری
عضو هیات علمی گروه نورولوژی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز